دستورالعمل نحوه ضدعفونی تخم چشم زده ماهی قزل آلا با ترکیبات یدوفور در مراکز تکثیر
مقدمه :هرچند ید و ترکیبات آن جهت ضد عفونی سطح تخم ماهیان کاملا موثر است ولی از آن برای جلوگیری از انتقال عمودی برررخی از پاتوژن های باکتریایی ( از قبیل منو باکتریوم سالمونیناروم ) و ویروسی ( از قبیل IPN ) که از طریق داخل تخم منتقل می شوند نمی توان استفاده کرد.اشکال مختل رکه از طریق داخل تخم ید از نظر غل9 ظت متفاوت بوده و میزان مصرف آن بسته به نوع ترکیب متفاوت است. از اشکال واحد مواد پاک کننده ( مانند بنادین اسکراب نبایتی جهت ضد عفونی تخم ماهیان استفاده کرد.
شرایط و نحوه ی مصرف یدوفورها :
PH محلول های ترکیبات یدوفور در زمان مصرف بایستی بین 8-6 باشد.در PH=6 با کمترین سمیت این ماده جهت تخم ها افزایش یافته و در PH=8 یا بالاتر تاثیر آن کاهش پیدا می کند. بنابراین تنظیم PH یدوفورها ابزامی بوده و در صورتی که میزان قلیائیت آب کم باشد بایستی از بیکربنات سدیم به میزان 100mg/lit جهت تنظیم ph در آب استفاده کرد. توصیه گردیده که تخم ها را قبل و بعد از ضد عفونی با یدوفورها یا آب شیرین شستشو دهند و یا ید آن را پس از ضد عفونی با استفاده از نیو سولفات سدیم خنثی نمایند.آب مورد استفاده بایستی عاری از مواد عالی باشد.مقادیر مصرف آن 100mg/lit می باشد که یک لیتر ازاین محلول قادر به ضد عفونی 200 تخم آزاد ماهیان می باشد.در صورتی که رنگ محلول پس از درمان به زرد کمرنگ تغییر یابد و یا بیرنگ شود بایست نسسبت به تعویض آن اقدام نمود. زول مدت درمان 10 دقیقه بوده و در طول آن بایتستی هوادهی انجام و میزان اکسیژن در حد بالایی نگهداری شود.
در طول پنج روز اول تفریخ از درمان تخم ها با یدیفور خود داری شود زیرا باعث تفریخ نارس و افزایش تلفات می شود. همچنین ترکیبات ید برای درمان تخم های بارور نشده و ماهیان تازه متولد شده سمی می باشند. در نتیجه استفاده از بیکربنات سدیم ممکن است رسوبی بر روی تخم ماهیان ایجاد شود که برای آنها خطری ندارد.
در نهایت پس از حمل و نقل تخم ها، بسته بندی آنها را نیز بایستی ضد عفونی کرده و یا به نحوی که باعث آلودگی منابع آبی یا سایر ماهیان نگردد آنها را حذف و معدوم نمود. به همین منظور توصیه می شود که از جعبه ها و ترکیبات یکبار مصرف جهت بسته بندی و حمل و نقل تخم ها استفاده شود.
قبل از مصرف یدوفور ها بهتر است آزمایشات اولیه صورت پذیرد زیرا یدوفورهای تجارتی موجود ر بازار دارای مقادیر متفاوتی از ماده موثر بوده و ممکن است باعث ایجاد اثرات سمی بر روی تخم ها گردند. بایستی تاریخ انقضای محصول نیزز قبل از مصرف کنترل گردد.
ضد عفونی تخم با ترکیبات ید دار را می توان برای گونه های مختلف آبزیان اجرا نمود ولی عمدتا در آزاد ماهیان کاربرد دارد. در خصوص سایر گونه های ماهی جهت کاربرد باایستی از نحوه و میزان مصر آن با انجام آزمایشات اولیه اطمینان حاصل نمود.
