وزيران عضو كميسيون امور زيربنايي، صنعت و محيط زيست در جلسه مورخ ۷ /۷ / ۱۳۸۶بنا به پيشنهاد شماره ۸۳۴۷ /۰۲۰ مورخ ۱۳۸۵/۴/۵ وزارت جهادكشاورزي و به استناد ماده (۲۱) قانون سازمان دامپزشكي كشورـ مصوب ۱۳۵۰ـ و با رعايت تصويب‌نامه شماره ۱۶۴۰۸۲ / ت ۳۷۳هـ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۱۰ آيين‌نامه اجرايي نظارت بهداشتي دامپزشكي را به شرح زير تصويب نمودند:
آيين‌نامه اجرايی نظارت بهداشتی دامپزشكی
ماده ۱- تعاريف : اصطلاحات مندرج در اين آيين نامه در معاني مشروح زير بكار مي روند:
الف ـ سازمان : سازمان دامپزشكي كشور.
ب ـ نظارت بهداشتي : فرايندي كه از طريق صدور پروانه و ساير مجوزهاي بهداشتي و بازرسي بهداشتي توسط سازمان و نيز كنترل بهداشتي واحدهاي موضوع اين آيين نامه توسط مسئول فني بهداشتي مربوط اعمال مي گردد.
ج ـ دام : هر نوع از حيوانات اهلي، طيور، آبزيان، زنبور عسل، كرم ابريشم، حيوانات آزمايشگاهي و پوستي و حيوانات باغ وحش.
د ـ فرآورده هاي خام دامي: كليه موادي است كه در زمان حيات دام، از آن به دست مي آيد مانند پشم، كرك، مو، پوست، شير، عسل، تخم پرندگان، اسپرم، تخم آبزيان و نوغان، يا بعد از كشتار يا صيد به دست مي آيد مانند گوشت، استخوان و آلايش.
تبصره - فرآورده هاي دامي كه براي حفظ، نگهداري و مصرف با روش هاي صنعتي يا غيرصنعتي تغيير شكل داده و از حالت خام درآمده باشند، مشمول تعريف فرآورده هاي خام دامي نيستند.
هـ- آلايش: كليه ضمايم به دست آمده از دام اعم از خوراكي و غيرخوراكي.
وـ پروانه بهداشتي : پروانه هايي كه توسط سازمان، براساس مقررات و دستورالعمل هاي بهداشتي، جهت متقاضيان ايجاد، احداث و بهره برداري محل ها و اماكن موضوع اين آيين نامه، در مراحل تأسيس و بهره برداري، براي مدت معين صادر مي گردد.
ز ـ كنترل بهداشتي : اقداماتي كه توسط مسئول فني بهداشتي واحد و به كمك دستياران مربوط براساس دستورالعمل هاي بهداشتي ابلاغي از سوي سازمان اعمال مي گردد.
ح ـ بازرس بهداشتي : شخص واجد شرايطي كه از طرف سازمان و ادارات تابعه براي اعمال بازرسي بهداشتي واحدهاي موضوع اين آيين نامه تعيين مي شود و برابر ضوابط و دستورالعمل هاي مربوط اقدام مي نمايد.
طـ مسئول فني بهداشتي : شخصي كه پس از تأييد صلاحيت توسط سازمان نظام دامپزشكي و با اخذ پروانه مربوط از سازمان و ادارات تابعه، وظيفه كنترل بهداشتي را در واحدهاي موضوع اين آيين نامه، مطابق شرح وظايف ابلاغي از سوي سازمان برعهده دارد.
ي ـ آزمايشگاه مرجع : آزمايشگاهي كه به عنوان مرجع نهايي تشخيص، در مورد بررسي آزمايشات انجام شده بر روي نمونه هاي رسمي در آزمايشگاه هاي مجاز مورد تأييد سازمان، شناخته مي شود.
ك ـ نمونه رسمي : نمونه اي كه توسط نماينده سازمان و منطبق با استانداردهاي لازم جهت انجام آزمايشهاي مربوط برداشت مي گردد.
ماده ۲- اين آيين نامه به منظور اعمال نظارت بهداشتي دامپزشكي و اجراي مقررات بهداشتي توليد و تضمين كيفيت براساس سامانه هاي بين المللي (از جمله HACCP. GAHP. GMP ) در محل ها و اماكن زير از طريق صدور پروانه ها و ساير مجوزهاي بهداشتي و بازرسي توسط سازمان و نيز كنترل بهداشتي توسط مسئولين فني بهداشتي مربوط به مورد اجرا گذاشته مي شود:
الف - مراكز نگهداري و پرورش دام.
ب - كارخانه هاي توليد خوراك دام.
ج - چراگاه ها، مراتع، آبشخورها، صيدگاه ها.
د - كشتارگاه ها، كارگاه ها، كارخانه ها و مراكز توليد، تهيه، آماده كردن، توزيع و عرضه فرآورده هاي خام دامي.
هـ – سردخانه هاي مواد پروتئيني با منشأ دامي و مراكز جمع آوري شير يا عسل.
و - انبارهاي نگهداري مواداوليه خوراك دام و يا خوراك آماده دام.
ز - كارخانه هاي جوجه كشي.
ح – شناورهاي (كشتي، لنج، قايق) حامل دام وفرآورده هاي خام دامي و مبادي ورودي ذي ربط.
ط - ساير موارد با تشخيص و ابلاغ رييس سازمان.
ماده ۳ـ كليه اشخاص حقيقي يا حقوقي كه به نحوي در امور زير فعاليت دارند، موظف به اجراي ضوابط بهداشتي موضوع اين آيين نامه خواهند بود:
الف ـ توليد، پرورش، نگاهداري، توزيع، حمل و نقل، عرضه و فروش دام زنده و ساير فعاليت هاي مرتبط.
ب ـ استحصال، تهيه، عمل آوري، جمع آوري، نگهداري، بسته بندي، توزيع، عرضه، حمل و نقل فرآورده هاي با منشأ دامي و همچنين خوراك دام و ساير فعاليت هاي مرتبط.
ماده ۴ـ سازمان موظف است مطابق ضوابط و دستورالعمل هاي اجرايي اين آيين نامه از كليه مراحل احداث و بهره برداري از واحدهاي موضوع اين آيين نامه حداقل هر سال در دو نوبت ، بازديد و بازرسي به عمل آورد و در صورت مشاهده تخلف براساس دستورالعملي كه هنگام اخذ پروانه به متقاضي ابلاغ شده است، به تناسب نوع و ميزان موارد تخلف به شرح زير با متخلفين برخورد نمايد:
۱- اخطار كتبي و ابلاغ موارد تخلف.
۲- جلوگيري از ادامه فعاليت واحد از طريق نيروي انتظامي تا رفع مورد تخلف.
۳- تعليق و يا ابطال مجوزها و پروانه هاي صادره.
۴- معرفي به مراجع صالح قضايي.
تبصره ـ چنانچه توسط بازرس بهداشتي در هر يك از مراحل توليد، فرآورده هاي دامي غيرقابل مصرف تشخيص داده شود، بايد طبق ضوابط و دستورالعمل هاي مربوط معدوم شده و يا به مصارف مناسب برسد.
ماده ۵ - سازمان مجاز است بنا به ضرورت جهت انجام بازرسي هاي لازم در محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه، از خدمات دامپزشكان و ساير رده هاي دامپزشكي با عقد قرارداد خريد خدمت استفاده نمايد.
ماده ۶ـ سازمان موظف است فهرست آزمايشگاه هاي مرجع را كه مجاز به انجام آزمايش هاي لازم بر روي نمونه هاي رسمي، جهت اعمال ضوابط و مقررات بهداشتي موضوع اين آيين نامه مي باشند، از طريق نظام تأييد صلاحيت ايران (IAS) منظور شده در ماده (۱۹) اصلاحي قانون اصلاح قوانين مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران ـ مصوب ۱۳۷۶ـ تهيه و اعلام نمايد.
ماده ۷ـ سازمان موظف است براي اعمال نظارت بهداشتي، دامپزشكي نسبت به موارد زير اقدام نمايد:
الف ـ دام هايي را كه پرورش، نگهداري، حمل، توزيع و يا عرضه آنها به طور غيرمجاز انجام شده باشد، در صورتي كه كشتار آنها مجاز تشخيص داده شود، براي ذبح به كشتارگاه اعزام دارد و در غيراين صورت با رعايت ضوابط بهداشتي مربوط، معدوم نمايد.
ب ـ خوراك دام و فرآورده هاي دامي را كه توليد، نگهداري، حمل، توزيع، عرضه و يا مصرف آنها به طور غيرمجاز انجام شده باشد، درصورتي كه قابل مصرف تشخيص داده شود، اجازه مصرف دهد، يا درصورت امكان، صاحب آن مواد را به سالم سازي آنها موظف نمايد و يا دستور مصرف غيرخوراكي آنها را به شكل مناسب صادر نمايد و در غيراين صورت، با رعايت ضوابط بهداشتي مربوط، معدوم نمايد.
ج ـ خوراك دام و فرآورده هاي دامي را كه به دليل دارا نبودن ويژگي هاي جسمي، فيزيكي، شيميايي و يا ميكروبي لازم، به وسيله بازرسان سازمان غيرقابل مصرف تشخيص داده مي شود، درصورت امكان، صاحب آن مواد را به سالم سازي آنها موظف نمايد و يا دستور مصرف غيرخوركي آنها را به شكل مناسب صادر نمايد و درغيراين صورت معدوم نمايد.
د ـ دام، خوراك دام و فرآورده هاي دامي مظنون به قاچاق را ضبط و مراتب را همراه با اظهار نظر كارشناسي جهت هرگونه اقدام به مراجع مربوط اعلام نمايد.
هـ ـ اشياء، لوازم، مواد آلوده و اماكن انتشار بيماري را كه امكان عفونت زدايي آنها وجود ندارد، معدوم يا تخريب نمايد.
ماده ۸ـ شهرداري ها و كليه دستگاه هاي اجرايي و انتظامي مكلفند بنا به تقاضاي وزارت جهادكشاورزي (سازمان) درخصوص امور مرتبط زير همكاري نمايند:
الف ـ بازرسي هاي بهداشتي.
ب ـ پلمپ و فك پلمپ محموله ها، وسايل حمل و نقل و اماكن.
ج ـ معدوم نمودن دام هايي كه كشتار آنها مجاز تشخيص داده نمي شوند.
د ـ حمل دام هايي كه كشتار آنها مجاز تشخيص داده مي شوند، به كشتارگاه.
هـ – معدوم نمودن خوراك دام و فرآورده هاي دامي كه غيرقابل مصرف تشخيص داده مي شوند.
و – انهدام اشياء، لوازم، مواد آلوده و اماكن نشر بيماري كه عفونت زدايي آنها ممكن نباشد.
تبصره ـ در شرايط فوق العاده و اضطراري كه بنا به تشخيص سازمان هيچگونه قصور و تقصيري از طرف صاحبان دام، خوراك دام و فرآورده هاي دامي موضوع اين آيين نامه وجود ندارد و بروز بيماري خاص و امثال آن موجب ضرورت اجراي موارد يادشده گردد، براساس تصويب هيئت وزيران بخشي از ضرر و زيان وارده تأمين و پرداخت خواهد شد.
ماده ۹ـ سازمان مكلف است به منظور اعمال وظايف نظارتي خود بر كليه محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه، دستورالعمل هاي مربوط به امور بهداشتي را تهيه و به مسئولين محلها و اماكن مذكور ابلاغ نمايد. صاحبان و مسئولين يادشده موظف به رعايت اين دستورالعمل ها خواهند بود.
ماده ۱۰ـ تأسيس و بهره برداري محلها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه توسط بخشهاي دولتي، وابسته به دولت، بخش خصوصي و يا تعاوني مستلزم اخذ پروانه بهداشتي مربوط از سازمان، در هر يك از مراحل تأسيس و بهره برداري، با رعايت كليه دستورالعمل ها و ضوابط بهداشتي مي باشد.
تبصره ۱- كليه دستگاه هاي صادركننده پروانه هاي تأسيس و بهره برداري محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه موظفند قبل از صدور هرگونه مجوز، پروانه بهداشتي صادره از سوي سازمان را از اشخاص متقاضي پروانه تأسيس و بهره برداري مطالبه نمايند.
تبصره ۲- سازمان موظف است در زمان صدورپروانه تأسيس و بهره برداري، استعلام لازم را ازوزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در حيطه وظايف قانوني مربوط، به عمل آورد.
تبصره ۳- صدور پروانه بهداشتي در مرحله بهره برداري، مشروط به معرفي مسئول فني بهداشتي ميباشد.
تبصره ۴ - واحدهاي توليدي فرآورده هاي دامي بايد علاوه بر اخذ پروانه بهداشتي در مرحله بهره برداري، براي هر نوع فرآورده نيز پروانه بهداشتي مربوط را برابر دستورالعمل و ضوابط، از سازمان اخذ نمايند.
تبصره ۵- صاحبان ومتصديان محل ها و اماكن موجود كه موفق به اخذ پروانه از سازمان نشده اند، موظفند ظرف شش ماه نسبت به اخذ پروانه بهداشتي بهره برداري با رعايت كليه ضوابط و دستورالعملهاي مربوط اقدام نمايند. در غير اين صورت مأمورين انتظامي با تقاضاي سازمان از ادامه كار واحدهاي فاقد پروانه يا واحدهايي كه پروانه آنها لغو گرديده است، جلوگيري خواهند نمود.
تبصره ۶- كليه صاحبان و متصديان محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه حسب مورد مكلف به همكاري و ارايه اطلاعات لازم به بازرسين سازمان مي باشند. همچنين موظفند جهت بهبود وضع بهداشتي واحد مربوط، هرگونه تعميرات يا تغييرات لازم را مطابق دستورالعمل بهداشتي و زمان بندي ابلاغي از سوي سازمان انجام دهند. مأمورين انتظامي مكلفند به تقاضاي سازمان از ادامه كار واحدهايي كه مقررات مزبور را رعايت نمي كنند، جلوگيري نمايند.
ماده ۱۱- كليه مراجع صادركننده پروانه كسب مراكز توزيع و عرضه فرآورده هاي خام دامي موظفند ضوابط بهداشتي و قرنطينه اي سازمان را لحاظ و پيش از صدور يا تمديد پروانه، نظريه بهداشتي سازمان را نيز علاوه بر ساير استعلامات مورد نياز كسب نمايند.
ماده ۱۲ـ اشخاص متقاضي دريافت پروانه اشتغال به عنوان مسئول فني بهداشتي واحدهاي مشمول اين آيين نامه، بايد داراي شرايط زير باشند:
۱- دانشنامه معتبر دكتراي عمومي يا تخصصي دامپزشكي.
۲- شماره نظام دامپزشكي.
۳- ارايه گواهي عدم سوء پيشينه كيفري مؤثر.
۴- برخورداري از سلامت جسمي و رواني براي انجام وظيفه مربوط.
۵- نداشتن هيچگونه پروانه يا مجوز اشتغال مشابه ديگر از سازمان و ساير مراجع.
۶- عدم اشتغال در دستگاه ها و سازمان هاي دولتي اعم از لشكري و كشوري.
تبصره ـ تعيين وظايف و ظرفيت كاري مسئول فني بهداشتي و تأييد صلاحيت توسط سازمان نظام دامپزشكي انجام مي پذيرد.
ماده ۱۳ـ در صورت بروز اختلاف راجع به اعمال نظارت بهداشتي بين هر يك از واحدها و مسئول فني بهداشتي مربوط، نظر سازمان ملاك عمل خواهد بود.
ماده ۱۴ـ مسئول فني بهداشتي هر واحد، كنترل كليه امور بهداشتي مربوط به واحد مانند كنترل بهداشتي فرآورده هاي توليدي و وسايل حمل و نقل، صدور گواهي بهداشتي حمل دام و فرآورده هاي دامي از مبدأ واحد و نظارت بر اجراي كليه قوانين، مقررات و نيز دستورالعمل هاي بهداشتي ابلاغي از سوي سازمان را برعهده دارد.
تبصره ۱ـ مديرعامل، اعضاي هيئت مديره و ساير مديران واحدهاي موضوع اين آيين نامه، حق دخالت در وظايف مسئول فني بهداشتي را ندارند و موظف به همكاري با وي مي باشند.
تبصره ۲ـ مديرعامل و يا اعضاي هيئت مديره در صورت دارا بودن شرايط مي توانند متقاضي دريافت پروانه مسئول فني بهداشتي شوند.
ماده ۱۵ـ براي هر نوبت كاري در واحدهاي توليدكننده فرآورده هاي خام دامي بايد يك نفر مسئول فني بهداشتي به صورت مجزا تعيين گردد. فعاليت واحد بدون حضور مسئول فني بهداشتي ممنوع است.
تبصره ـ مسئول فني بهداشتي حق واگذاري مسئوليت خود را به ديگري ندارد و در ايام مرخصي يا معذوريت، صاحب واحد توليدي بايد با تأييد سازمان (ادارات كل دامپزشكي استان ها)، فرد ديگري را به جاي وي جايگزين نمايد.
ماده ۱۶ـ تعداد و صلاحيت هاي لازم براي كادر بهداشتي هر واحد كه زير نظر مسئول فني بهداشتي واحد مشغول به كار مي گردند، برحسب نياز و براساس ظرفيت كاري طبق دستورالعمل هاي سازمان، تعيين خواهد شد.
ماده ۱۷ـ مسئول فني بهداشتي موظف است هرگونه تخلف در واحد تحت نظر را كه موجب تهديد خطر بهداشت عمومي مي شود، به سازمان گزارش نمايد.
ماده ۱۸ـ تعرفه هاي اشتغال به كار مسئولين فني بهداشتي موضوع اين آيين نامه به پيشنهاد مشترك سازمان و سازمان نظام دامپزشكي ايران تعيين و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
ماده ۱۹ـ به منظور اعمال نظارت بهينه بر فعاليت مسئولين فني بهداشتي و عدم ايجاد وابستگي مالي آنها به صاحبان و متصديان واحد تحت نظارت، دريافت وجه از واحدها و پرداخت حقوق مسئولين فني بهداشتي براساس دستورالعملي خواهد بود كه توسط سازمان و با همكاري سازمان نظام دامپزشكي تهيه و ابلاغ مي گردد.
ماده ۲۰ـ سازمان مكلف است ظرف شش ماه بعد از ابلاغ اين آيين نامه، نسبت به تهيه ضوابط و دستورالعمل هاي مربوط درخصوص هر يك از واحدهاي موضوع اين آيين نامه اقدام و به شيوه مناسب در اختيار واحدها و مشاغل مرتبط قرار دهد.
اين تصويب‌نامه در تاريخ ۱۳۸۷/۹/۱۰ به تأييد مقام محترم رياست جمهوري رسيده است.
آيين‌نامه اجرايی نظارت بهداشتی دامپزشكی
ماده ۱- تعاريف : اصطلاحات مندرج در اين آيين نامه در معاني مشروح زير بكار مي روند:
الف ـ سازمان : سازمان دامپزشكي كشور.
ب ـ نظارت بهداشتي : فرايندي كه از طريق صدور پروانه و ساير مجوزهاي بهداشتي و بازرسي بهداشتي توسط سازمان و نيز كنترل بهداشتي واحدهاي موضوع اين آيين نامه توسط مسئول فني بهداشتي مربوط اعمال مي گردد.
ج ـ دام : هر نوع از حيوانات اهلي، طيور، آبزيان، زنبور عسل، كرم ابريشم، حيوانات آزمايشگاهي و پوستي و حيوانات باغ وحش.
د ـ فرآورده هاي خام دامي: كليه موادي است كه در زمان حيات دام، از آن به دست مي آيد مانند پشم، كرك، مو، پوست، شير، عسل، تخم پرندگان، اسپرم، تخم آبزيان و نوغان، يا بعد از كشتار يا صيد به دست مي آيد مانند گوشت، استخوان و آلايش.
تبصره - فرآورده هاي دامي كه براي حفظ، نگهداري و مصرف با روش هاي صنعتي يا غيرصنعتي تغيير شكل داده و از حالت خام درآمده باشند، مشمول تعريف فرآورده هاي خام دامي نيستند.
هـ- آلايش: كليه ضمايم به دست آمده از دام اعم از خوراكي و غيرخوراكي.
وـ پروانه بهداشتي : پروانه هايي كه توسط سازمان، براساس مقررات و دستورالعمل هاي بهداشتي، جهت متقاضيان ايجاد، احداث و بهره برداري محل ها و اماكن موضوع اين آيين نامه، در مراحل تأسيس و بهره برداري، براي مدت معين صادر مي گردد.
ز ـ كنترل بهداشتي : اقداماتي كه توسط مسئول فني بهداشتي واحد و به كمك دستياران مربوط براساس دستورالعمل هاي بهداشتي ابلاغي از سوي سازمان اعمال مي گردد.
ح ـ بازرس بهداشتي : شخص واجد شرايطي كه از طرف سازمان و ادارات تابعه براي اعمال بازرسي بهداشتي واحدهاي موضوع اين آيين نامه تعيين مي شود و برابر ضوابط و دستورالعمل هاي مربوط اقدام مي نمايد.
طـ مسئول فني بهداشتي : شخصي كه پس از تأييد صلاحيت توسط سازمان نظام دامپزشكي و با اخذ پروانه مربوط از سازمان و ادارات تابعه، وظيفه كنترل بهداشتي را در واحدهاي موضوع اين آيين نامه، مطابق شرح وظايف ابلاغي از سوي سازمان برعهده دارد.
ي ـ آزمايشگاه مرجع : آزمايشگاهي كه به عنوان مرجع نهايي تشخيص، در مورد بررسي آزمايشات انجام شده بر روي نمونه هاي رسمي در آزمايشگاه هاي مجاز مورد تأييد سازمان، شناخته مي شود.
ك ـ نمونه رسمي : نمونه اي كه توسط نماينده سازمان و منطبق با استانداردهاي لازم جهت انجام آزمايشهاي مربوط برداشت مي گردد.
ماده ۲- اين آيين نامه به منظور اعمال نظارت بهداشتي دامپزشكي و اجراي مقررات بهداشتي توليد و تضمين كيفيت براساس سامانه هاي بين المللي (از جمله HACCP. GAHP. GMP ) در محل ها و اماكن زير از طريق صدور پروانه ها و ساير مجوزهاي بهداشتي و بازرسي توسط سازمان و نيز كنترل بهداشتي توسط مسئولين فني بهداشتي مربوط به مورد اجرا گذاشته مي شود:
الف - مراكز نگهداري و پرورش دام.
ب - كارخانه هاي توليد خوراك دام.
ج - چراگاه ها، مراتع، آبشخورها، صيدگاه ها.
د - كشتارگاه ها، كارگاه ها، كارخانه ها و مراكز توليد، تهيه، آماده كردن، توزيع و عرضه فرآورده هاي خام دامي.
هـ – سردخانه هاي مواد پروتئيني با منشأ دامي و مراكز جمع آوري شير يا عسل.
و - انبارهاي نگهداري مواداوليه خوراك دام و يا خوراك آماده دام.
ز - كارخانه هاي جوجه كشي.
ح – شناورهاي (كشتي، لنج، قايق) حامل دام وفرآورده هاي خام دامي و مبادي ورودي ذي ربط.
ط - ساير موارد با تشخيص و ابلاغ رييس سازمان.
ماده ۳ـ كليه اشخاص حقيقي يا حقوقي كه به نحوي در امور زير فعاليت دارند، موظف به اجراي ضوابط بهداشتي موضوع اين آيين نامه خواهند بود:
الف ـ توليد، پرورش، نگاهداري، توزيع، حمل و نقل، عرضه و فروش دام زنده و ساير فعاليت هاي مرتبط.
ب ـ استحصال، تهيه، عمل آوري، جمع آوري، نگهداري، بسته بندي، توزيع، عرضه، حمل و نقل فرآورده هاي با منشأ دامي و همچنين خوراك دام و ساير فعاليت هاي مرتبط.
ماده ۴ـ سازمان موظف است مطابق ضوابط و دستورالعمل هاي اجرايي اين آيين نامه از كليه مراحل احداث و بهره برداري از واحدهاي موضوع اين آيين نامه حداقل هر سال در دو نوبت ، بازديد و بازرسي به عمل آورد و در صورت مشاهده تخلف براساس دستورالعملي كه هنگام اخذ پروانه به متقاضي ابلاغ شده است، به تناسب نوع و ميزان موارد تخلف به شرح زير با متخلفين برخورد نمايد:
۱- اخطار كتبي و ابلاغ موارد تخلف.
۲- جلوگيري از ادامه فعاليت واحد از طريق نيروي انتظامي تا رفع مورد تخلف.
۳- تعليق و يا ابطال مجوزها و پروانه هاي صادره.
۴- معرفي به مراجع صالح قضايي.
تبصره ـ چنانچه توسط بازرس بهداشتي در هر يك از مراحل توليد، فرآورده هاي دامي غيرقابل مصرف تشخيص داده شود، بايد طبق ضوابط و دستورالعمل هاي مربوط معدوم شده و يا به مصارف مناسب برسد.
ماده ۵ - سازمان مجاز است بنا به ضرورت جهت انجام بازرسي هاي لازم در محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه، از خدمات دامپزشكان و ساير رده هاي دامپزشكي با عقد قرارداد خريد خدمت استفاده نمايد.
ماده ۶ـ سازمان موظف است فهرست آزمايشگاه هاي مرجع را كه مجاز به انجام آزمايش هاي لازم بر روي نمونه هاي رسمي، جهت اعمال ضوابط و مقررات بهداشتي موضوع اين آيين نامه مي باشند، از طريق نظام تأييد صلاحيت ايران (IAS) منظور شده در ماده (۱۹) اصلاحي قانون اصلاح قوانين مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران ـ مصوب ۱۳۷۶ـ تهيه و اعلام نمايد.
ماده ۷ـ سازمان موظف است براي اعمال نظارت بهداشتي، دامپزشكي نسبت به موارد زير اقدام نمايد:
الف ـ دام هايي را كه پرورش، نگهداري، حمل، توزيع و يا عرضه آنها به طور غيرمجاز انجام شده باشد، در صورتي كه كشتار آنها مجاز تشخيص داده شود، براي ذبح به كشتارگاه اعزام دارد و در غيراين صورت با رعايت ضوابط بهداشتي مربوط، معدوم نمايد.
ب ـ خوراك دام و فرآورده هاي دامي را كه توليد، نگهداري، حمل، توزيع، عرضه و يا مصرف آنها به طور غيرمجاز انجام شده باشد، درصورتي كه قابل مصرف تشخيص داده شود، اجازه مصرف دهد، يا درصورت امكان، صاحب آن مواد را به سالم سازي آنها موظف نمايد و يا دستور مصرف غيرخوراكي آنها را به شكل مناسب صادر نمايد و در غيراين صورت، با رعايت ضوابط بهداشتي مربوط، معدوم نمايد.
ج ـ خوراك دام و فرآورده هاي دامي را كه به دليل دارا نبودن ويژگي هاي جسمي، فيزيكي، شيميايي و يا ميكروبي لازم، به وسيله بازرسان سازمان غيرقابل مصرف تشخيص داده مي شود، درصورت امكان، صاحب آن مواد را به سالم سازي آنها موظف نمايد و يا دستور مصرف غيرخوركي آنها را به شكل مناسب صادر نمايد و درغيراين صورت معدوم نمايد.
د ـ دام، خوراك دام و فرآورده هاي دامي مظنون به قاچاق را ضبط و مراتب را همراه با اظهار نظر كارشناسي جهت هرگونه اقدام به مراجع مربوط اعلام نمايد.
هـ ـ اشياء، لوازم، مواد آلوده و اماكن انتشار بيماري را كه امكان عفونت زدايي آنها وجود ندارد، معدوم يا تخريب نمايد.
ماده ۸ـ شهرداري ها و كليه دستگاه هاي اجرايي و انتظامي مكلفند بنا به تقاضاي وزارت جهادكشاورزي (سازمان) درخصوص امور مرتبط زير همكاري نمايند:
الف ـ بازرسي هاي بهداشتي.
ب ـ پلمپ و فك پلمپ محموله ها، وسايل حمل و نقل و اماكن.
ج ـ معدوم نمودن دام هايي كه كشتار آنها مجاز تشخيص داده نمي شوند.
د ـ حمل دام هايي كه كشتار آنها مجاز تشخيص داده مي شوند، به كشتارگاه.
هـ – معدوم نمودن خوراك دام و فرآورده هاي دامي كه غيرقابل مصرف تشخيص داده مي شوند.
و – انهدام اشياء، لوازم، مواد آلوده و اماكن نشر بيماري كه عفونت زدايي آنها ممكن نباشد.
تبصره ـ در شرايط فوق العاده و اضطراري كه بنا به تشخيص سازمان هيچگونه قصور و تقصيري از طرف صاحبان دام، خوراك دام و فرآورده هاي دامي موضوع اين آيين نامه وجود ندارد و بروز بيماري خاص و امثال آن موجب ضرورت اجراي موارد يادشده گردد، براساس تصويب هيئت وزيران بخشي از ضرر و زيان وارده تأمين و پرداخت خواهد شد.
ماده ۹ـ سازمان مكلف است به منظور اعمال وظايف نظارتي خود بر كليه محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه، دستورالعمل هاي مربوط به امور بهداشتي را تهيه و به مسئولين محلها و اماكن مذكور ابلاغ نمايد. صاحبان و مسئولين يادشده موظف به رعايت اين دستورالعمل ها خواهند بود.
ماده ۱۰ـ تأسيس و بهره برداري محلها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه توسط بخشهاي دولتي، وابسته به دولت، بخش خصوصي و يا تعاوني مستلزم اخذ پروانه بهداشتي مربوط از سازمان، در هر يك از مراحل تأسيس و بهره برداري، با رعايت كليه دستورالعمل ها و ضوابط بهداشتي مي باشد.
تبصره ۱- كليه دستگاه هاي صادركننده پروانه هاي تأسيس و بهره برداري محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه موظفند قبل از صدور هرگونه مجوز، پروانه بهداشتي صادره از سوي سازمان را از اشخاص متقاضي پروانه تأسيس و بهره برداري مطالبه نمايند.
تبصره ۲- سازمان موظف است در زمان صدورپروانه تأسيس و بهره برداري، استعلام لازم را ازوزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در حيطه وظايف قانوني مربوط، به عمل آورد.
تبصره ۳- صدور پروانه بهداشتي در مرحله بهره برداري، مشروط به معرفي مسئول فني بهداشتي ميباشد.
تبصره ۴ - واحدهاي توليدي فرآورده هاي دامي بايد علاوه بر اخذ پروانه بهداشتي در مرحله بهره برداري، براي هر نوع فرآورده نيز پروانه بهداشتي مربوط را برابر دستورالعمل و ضوابط، از سازمان اخذ نمايند.
تبصره ۵- صاحبان ومتصديان محل ها و اماكن موجود كه موفق به اخذ پروانه از سازمان نشده اند، موظفند ظرف شش ماه نسبت به اخذ پروانه بهداشتي بهره برداري با رعايت كليه ضوابط و دستورالعملهاي مربوط اقدام نمايند. در غير اين صورت مأمورين انتظامي با تقاضاي سازمان از ادامه كار واحدهاي فاقد پروانه يا واحدهايي كه پروانه آنها لغو گرديده است، جلوگيري خواهند نمود.
تبصره ۶- كليه صاحبان و متصديان محل ها و اماكن موضوع ماده (۲) اين آيين نامه حسب مورد مكلف به همكاري و ارايه اطلاعات لازم به بازرسين سازمان مي باشند. همچنين موظفند جهت بهبود وضع بهداشتي واحد مربوط، هرگونه تعميرات يا تغييرات لازم را مطابق دستورالعمل بهداشتي و زمان بندي ابلاغي از سوي سازمان انجام دهند. مأمورين انتظامي مكلفند به تقاضاي سازمان از ادامه كار واحدهايي كه مقررات مزبور را رعايت نمي كنند، جلوگيري نمايند.
ماده ۱۱- كليه مراجع صادركننده پروانه كسب مراكز توزيع و عرضه فرآورده هاي خام دامي موظفند ضوابط بهداشتي و قرنطينه اي سازمان را لحاظ و پيش از صدور يا تمديد پروانه، نظريه بهداشتي سازمان را نيز علاوه بر ساير استعلامات مورد نياز كسب نمايند.
ماده ۱۲ـ اشخاص متقاضي دريافت پروانه اشتغال به عنوان مسئول فني بهداشتي واحدهاي مشمول اين آيين نامه، بايد داراي شرايط زير باشند:
۱- دانشنامه معتبر دكتراي عمومي يا تخصصي دامپزشكي.
۲- شماره نظام دامپزشكي.
۳- ارايه گواهي عدم سوء پيشينه كيفري مؤثر.
۴- برخورداري از سلامت جسمي و رواني براي انجام وظيفه مربوط.
۵- نداشتن هيچگونه پروانه يا مجوز اشتغال مشابه ديگر از سازمان و ساير مراجع.
۶- عدم اشتغال در دستگاه ها و سازمان هاي دولتي اعم از لشكري و كشوري.
تبصره ـ تعيين وظايف و ظرفيت كاري مسئول فني بهداشتي و تأييد صلاحيت توسط سازمان نظام دامپزشكي انجام مي پذيرد.
ماده ۱۳ـ در صورت بروز اختلاف راجع به اعمال نظارت بهداشتي بين هر يك از واحدها و مسئول فني بهداشتي مربوط، نظر سازمان ملاك عمل خواهد بود.
ماده ۱۴ـ مسئول فني بهداشتي هر واحد، كنترل كليه امور بهداشتي مربوط به واحد مانند كنترل بهداشتي فرآورده هاي توليدي و وسايل حمل و نقل، صدور گواهي بهداشتي حمل دام و فرآورده هاي دامي از مبدأ واحد و نظارت بر اجراي كليه قوانين، مقررات و نيز دستورالعمل هاي بهداشتي ابلاغي از سوي سازمان را برعهده دارد.
تبصره ۱ـ مديرعامل، اعضاي هيئت مديره و ساير مديران واحدهاي موضوع اين آيين نامه، حق دخالت در وظايف مسئول فني بهداشتي را ندارند و موظف به همكاري با وي مي باشند.
تبصره ۲ـ مديرعامل و يا اعضاي هيئت مديره در صورت دارا بودن شرايط مي توانند متقاضي دريافت پروانه مسئول فني بهداشتي شوند.
ماده ۱۵ـ براي هر نوبت كاري در واحدهاي توليدكننده فرآورده هاي خام دامي بايد يك نفر مسئول فني بهداشتي به صورت مجزا تعيين گردد. فعاليت واحد بدون حضور مسئول فني بهداشتي ممنوع است.
تبصره ـ مسئول فني بهداشتي حق واگذاري مسئوليت خود را به ديگري ندارد و در ايام مرخصي يا معذوريت، صاحب واحد توليدي بايد با تأييد سازمان (ادارات كل دامپزشكي استان ها)، فرد ديگري را به جاي وي جايگزين نمايد.
ماده ۱۶ـ تعداد و صلاحيت هاي لازم براي كادر بهداشتي هر واحد كه زير نظر مسئول فني بهداشتي واحد مشغول به كار مي گردند، برحسب نياز و براساس ظرفيت كاري طبق دستورالعمل هاي سازمان، تعيين خواهد شد.
ماده ۱۷ـ مسئول فني بهداشتي موظف است هرگونه تخلف در واحد تحت نظر را كه موجب تهديد خطر بهداشت عمومي مي شود، به سازمان گزارش نمايد.
ماده ۱۸ـ تعرفه هاي اشتغال به كار مسئولين فني بهداشتي موضوع اين آيين نامه به پيشنهاد مشترك سازمان و سازمان نظام دامپزشكي ايران تعيين و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
ماده ۱۹ـ به منظور اعمال نظارت بهينه بر فعاليت مسئولين فني بهداشتي و عدم ايجاد وابستگي مالي آنها به صاحبان و متصديان واحد تحت نظارت، دريافت وجه از واحدها و پرداخت حقوق مسئولين فني بهداشتي براساس دستورالعملي خواهد بود كه توسط سازمان و با همكاري سازمان نظام دامپزشكي تهيه و ابلاغ مي گردد.
ماده ۲۰ـ سازمان مكلف است ظرف شش ماه بعد از ابلاغ اين آيين نامه، نسبت به تهيه ضوابط و دستورالعمل هاي مربوط درخصوص هر يك از واحدهاي موضوع اين آيين نامه اقدام و به شيوه مناسب در اختيار واحدها و مشاغل مرتبط قرار دهد.
اين تصويب‌نامه در تاريخ ۱۳۸۷/۹/۱۰ به تأييد مقام محترم رياست جمهوري رسيده است.
پرويز داودی
معاون اول رئيس‌جمهور
معاون اول رئيس‌جمهور
