گزارش جلسه

موضوع" بررسی وضعیت و برنامه ریزی تولید تخم چشم زده ماهی قزل آلا"

جلسه مورخ 22/12/99 در اتاق جلسات رياست سازمان تات و به ریاست آقای دکتر بازرگان با حضور مدعوين برگزار گرديد.
حاضرین در جلسه اقايان دکتر بازرگان، دکتر خون میرزایی ،دکتر بهمنی ،دکتر شکوری، دکتر حافظیه، دکتر نبی زاده، دکتر صالحی، دکتردرافشان و آقایان میار، تقوایی و مومنی (دانشمندي).
در ابتدا گزارش جلسه قبل در دفتر وزیر ارائه شد که در آن رياست سازمان شیلات ،رياست مرکز تحقیقات علوم شيلاتي و آقایان دکتر صالحی دکتر درافشان، دکتر سينكي ، ملکی تبار و فرهي حضور داشتند.
گزارش جلسه قبل كه در حضور وزير برگزار شد به شرح ذيل بيان گرديد:
- گزارش وضعیت موجود تخم چشم زده از دیدگاه شیلات ارائه شد.
- بيان قابلیت و ظرفیت‌های بخش خصوصی از زبان افراد حاضر(بخش خصوصي حاضر) -طرح اصلاح نژاد مرکز تحقیقات همراه با زمانبندی، نیازها و اعتبارات مربوطه ارائه شد.
-مدلهای مشارکت در نحوه اجراي طرح اصلاح نژاد از جمله از طريق بخش خصوصی ، دولتی ويا خصوصی - دولتی مطرح و افراد حاضر خواستار اجرای طرح اصلاح نژاد توسط بخش خصوصی همراه با نظارت دولتی شدند. درنهايت مطرح گردید زمانی کشور از واردات تخم چشم زده ماهي قزل الا بی نیاز بوده و صادرات داشته ولی اکنون نیازمند واردات ان شده است و متاسفانه دلایل این مسئله موشکافی نشده است .
- ارائه كليات طرح اصلاح نژاد TCP توسط سازمان شیلات و طرح ايجاد صندوق حمايت از توليد تخم چشم زده
-ارائه كليات طرح مرکز تحقیقات علوم شیلاتي اين طرح در مرکز یاسوج با پشتیبانی مرکز کلاردشت در مدت زمان 9 سال و تولید ۶00 میلیون قطعه تخم چشم زده ماهي قزل الا به شیوه تولید در مرکز مادر و تقسیم محصول توليدي بین مراکز تکثیر ماهي قزل الا انجام مي شود. اولویت صفات مورد بررسی رشد در نظر گرفته شده و هرساله بنا به شرایط، دیگر صفات اضافه مي گردد، طرح بر اساس طرح اصلاح نژاد كشور نروژ نوشته شده است .
به علت عدم حضور اتحادیه‌هاي بخش سردابي تصمیم‌گیری به جلسه بعد موکول شد تا بعد ازتشكيل و تعیین اعضای کارگروه درخصوص طرح ملی اصلاح نژاد تصمیم گیری گردد.
پس از اتمام گزارش جلسه قبل در ادامه جلسه نظرات حاضرین پرسیده شد:
اقاي دکتر درافشان در خصوص طرح توليد نر XX ماهي قزل الا و تولید ان در مزرعه آقای دانشمندي ( اصفهان) صحبت نمود و البته عملکرد طرح SPF را نقد نمود که به دلیل خارج بودن از موضوع حذف گردید.در ادامه آقای مومنی(دانشمندي) به معرفی مزرعه خود اقدام نموده و اعلام کرد برای حمایت از تولیدات انجام شده در مزرعه ايشان واردات قطع گردد و طرح ارائه شده از طرف شرکت ایشان برای ادامه فعالیت و تقویت این مرکز مورد پذیرش قرار گیرد. ایشان ادعا نمودند مولدین مرکز ایشان همه شناسنامه‌دار هستند و روی صفات آنها کار شده است .
در ادامه آقای دکتر صالحی توانایی خود و مرکز آبزي اكسير کوثر را بیان نموده و گفتند که توانایی تولید ۲۵۰ میلیون تخم چشم زده داخلی با کیفیت با سرتیفیکیت های لازم را دارند و نیاز به واردات نیست و باید واردات قطع گردد ايشان با طرح سوالات زیر عملکرد شیلات ايران را زیر سوال بردند
-لزوم و دليل واردات چیست؟
- چرا وقتي توليد با كيفيت داخل هست واردات انجام می‌شود ؟
- ما مراکز مستقل هستیم و هیچ کمک دولتی نگرفته ایم و شيلات هيچ كمكي به مراكز ما ننموده واگر واردات را قطع نكند، چه کمکی می تواند بکند؟
ايشان درابتدا میزان نیاز داخلی را مطرح کردند و گفتند حداکثر نیازتخم چشم زده قزل الا ۲۵۰ میلیون است و شیلات براي توجيه واردات آمارسازی می‌کند و نياز سالانه را به دروغ پانصد میلیون اعلام ميكند تا واردات را توجيه نمايد و اين ارقام غیر واقعی است.
اقای دکتر بازرگان از پاسخ‌های شیلات قانع نشد و آقای دکتر شکوری و دکتر خون میرزایی نتوانستند پاسخ‌های مناسبی به سوالات پرسیده شده بدهند. در ادامه شیلات به عدم توجه وزارت جهاد به زیربخش شيلات و عدم تخصیص بودجه مناسب به طرحهاي شیلاتی و در اولویت قرار نگرفتن انها دروزارتخانه اعتراض نمود.
آقای کرمی راد در پاسخ مطرح کرد اگر شما (اقاي صالحي) تولید با کیفیت و با سرتیفیکیت قابل قبول داشتید مرکز کلاردشت كه در اختیار شما برای تولید قرار گرفت درگیر بیماری نشده و عملاً چندین سال گرفتار و دچار مشکل نمیشد.
البته دکتر بازرگان در پاسخ به مدعیان تولید گفت چه دلیلی دارد که تولید شما دارای اقبال نیست؟ اقاي صالحي مسئله واردات و حمایت شيلات از آن را طرح نمودكه بعد سوال از اقاي دکتر خون میرزایی و مشخص شدن اینکه هیچگونه حمایتی از واردات انجام نشده و ارز تخصیصی نیز به صورت آزاد می باشد، دکتر بازرگان مسئله حمایت از تخم چشم زده خارجی را قبول نکردند اما از شیلات سوال کردند که چرا واردات انجام می‌شود و واردات چه مزایایی دارد؟ که بازهم شیلات نتوانست پاسخ قانع کننده اي ارائه دهد.
از توضيحات حضار اين ذهنيت براي دکتر بازرگان ايجاد شده بود که تخم چشم زده وارداتی سیستمی مانند تولید تخم چشم زده داخلی دارد و هر کس می‌تواند تخم چشم زده از هر کجا وارد کنند، این مسئله با توضیح آقای میار و معرفی تعداد محدود برندهای جهانی روشن شد ،در جلسه اتحادیه ها متهم شدند که هیچ طرحی برای اصلاح نژاد ماهي قزل الا ارائه نداده‌اند و آقای میار تذكر دادند این مسئله نافی وظایف شیلات و دولت نبوده وسازمان شیلات باید به وظیفه ذاتي خود عمل کند.
به علت عدم حضور اقاي فلاح درجلسه (علي رغم حضور اقاي صالحي عضو هيات مديره) فايل صوتي ايشان توسط دكتر خون ميرزايي پخش شد ، نظر آقای فلاح به صورت اجرای طرح اصلاح نژاد توسط بخش خصوصی و اعمال محدوديت وکنترل بر مجوزهای صادر شده در اين خصوص جهت حمایت از سرمایه‌گذاری انجام شده و نظارت عالیه دولت بر این روند و قطع واردات تخم چشم زده به دلیل وجود و تولید محصول داخلی مشابه مطرح گرديد.
در ادامه اينجانب صحبت كردم ، حمایت از مراکز تکثیر داخلی و تولید داخل را جزو اولویت‌های اتحادیه  مركزي مطرح کرده اما با قطع واردات مخالفت نمودم و شیوه حمایت از تولید داخل را کاهش هزینه‌های مراکز تکثیر با تخصیص ارز دولتی به خوراک و تجهیزات مورد نياز و اعتبارات کم بهره دانسته و به نظر وزیر که در جلسه قبل مطرح شده بود " ولو با کاهش تولید و یا ثابت بودن تولید ماهي قزل الا واردات را کنترل کنید " اعتراض كردم و گفتم، وزیر نباید با افزایش هزینه تولید به پروانه کار آسیب بزند و درغير اين صورت باید هزینه‌هاي وارده را جبران نماید.
به قطع واردات و ایجاد بازار انحصاري برای مراکز تکثیر و فروش محصول بی‌کیفیت همچنين گرفتن حق انتخاب از توليد كننده اعتراض نموده و مطرح نمودم بر چه اساس میزان نیاز داخل را زیر سوال می‌بريد؟ بهتر است بجاي اينكار میزان تولید تخم چشم زده قزل الا ، تعداد مولدين و ظرفیت تولید مراکز تکثیر داخلی و شرایط تولید در این مراکز مشخص شود تا نگرانی توانایی تولید توسط این مراکز حل شود و به عدم وجود تعهد در خصوص تولید كمي وكيفي تخم چشم زده داخلي و عدم حضور نماینده بخش مصرف‌کننده تخم چشم زده اعتراض نمودم.
سوال اينجانب درخصوص روش آقای دکتر درافشان و نحوه همکاری ایشان با مراکز تکثیرخصوصا مركز اقاي دانشمندي همچنين تعداد مولدین XX تولیدی و اعلام آمادگی اتحاديه جهت خرید محصول با کیفیت تولیدی مراکزتكثير مدعي بی‌پاسخ ماند.
مانند هميشه به قطع ارز دولتی از بخش سردابي و افزايش هزينه هاي توليد ، خصوصاً خوراک مولد و آغازین تا زماني كه اين ارز به بخش دام و طيور تعلق ميگيرد اعتراض نمودم.
در انتها اعضای کارگروه مشخص شد و مقرر گرديد یک نفر نماینده سازمان شیلات، یک نفر نماینده مرکز تحقیقات علوم شیلاتی، یک نفر از اتحادیه مرکزی تعاونیهای کشاورزی ماهیان سردابی کشور و یک نفر از اتحادیه سراسری تعاونی تکثیر و پرورش ماهیان سردابی تا تاریخ ۲۰ فروردین در خصوص برنامه ريزي توليد و نقشه راه اصلاح نژاد نظرات خود را ارائه نمایند.

حواشی جلسه

- بحث تعيين تعرفه به واردات تخم چشم زده و تحميل هزینه‌های بیشتر به تولید کننده به پيشنهاد اقاي فرهي (دليل حضور آقای فرهی و چگونگی حضور ایشان در جلسه قبلی شائبه فراوان ایجاد نموده) افزایش تعرفه عملاً جز افزایش هزینه تولید نیست و هیچ منفعتی برای تولید داخلی ندارد و فقط باعث افزایش قیمت تخم خارجی و به تبع آن افزایش قیمت تخم داخلی و افزایش هزینه‌های تولید خواهد شد.
-قرارداد شیلات با دانشگاه اصفهان و کمک‌های مالی و اعتباری که تاکنون به اين دانشگاه انجام شده و نحوه هزینه كرد و تعهدات آن براي اتحاديه مشخص نیست.
- مشکل اساسی مشخص نبودن میزان نیاز تخم چشم زده همچنین عدم وجود آمار دقیق در خصوص تعداد مولدین و میزان توانایی تولید مراکز تکثیر داخلی و همچنین کیفیت محصول تولید شده می باشد. ارش نبي زاده مدير عامل اتحاديه مركزي تعاونيهاي كشاورزي ماهيان سردابي كشور